Η μοναξιά έχει αναδειχθεί ως μείζον ζήτημα δημόσιας υγείας που αυξάνει τον κίνδυνο για τα πάντα, από την κατάθλιψη και τον διαβήτη τύπου 2 έως την άνοια και το εγκεφαλικό. Αλλά συχνά θεωρείται ως ένα πρόβλημα που ταλαιπωρεί τους πολύ νέους και τους πολύ ηλικιωμένους, ενώ ο μεσήλικας πληθυσμός μερικές φορές αγνοείται.

Οι Ευρωπαίοι αναμένεται όσο προχωρά η ζωή τους να νιώθουν όλο και πιο μόνοι – αλλά οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τη μεγαλύτερη κοινωνική τους ηρεμία στη μέση ηλικία, σύμφωνα με νέα έρευνα.

Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές μέτρησαν τα επίπεδα μοναξιάς περισσότερων από 64.000 ατόμων ηλικίας 50 έως 90 ετών σε 29 χώρες, οι περισσότεροι από αυτούς στην Ευρώπη. Χρησιμοποίησαν μια κλίμακα μοναξιάς που λάμβανε υπόψη πόσο συχνά οι άνθρωποι ένιωθαν ότι τους λείπει η συντροφικότητα, ότι έμεναν κοινωνικά ανενεργοί ή ήταν κοινωνικά απομονωμένοι.

Οι μεσήλικες και οι μεγαλύτεροι ενήλικες είναι πιο μοναχικοί στην Κύπρο και την Ελλάδα, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Aging & Mental Health. Ήταν οι λιγότερο μοναχικοί στη Δανία, την Ελβετία και την Αυστρία.

Σε όλες τις χώρες, οι άνθρωποι έτειναν να είναι πιο μόνοι καθώς γερνούσαν – αλλά το πόσο πιο μοναχικοί εξαρτιόταν από το πού ζούσαν, με εκείνους στη Βουλγαρία και τη Λετονία να βλέπουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις με την ηλικία.

Σε όλες τις ηλικίες, η μοναξιά συνδέθηκε με το να μην εργάζονται και να είναι άγαμοι, με κατάθλιψη ή με κακή υγεία, αλλά το πόσο σημαντικοί ήταν αυτοί οι παράγοντες εξαρτιόταν από τη χώρα και την ηλικιακή ομάδα.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, η έλλειψη εργασίας ήταν στενά συνδεδεμένη με τη μοναξιά στη μέση ηλικία. Ήταν η μόνη χώρα όπου οι μεσήλικες ένιωθαν πιο μόνοι από τις παλαιότερες γενιές.

«Ένα σήμα για την αναζήτηση περισσότερων κοινωνικών επαφών»

Οι διαφορές μεταξύ χωρών και ηλικιακών ομάδων υποδηλώνουν ότι η μοναξιά δεν είναι απλώς μια φυσική συνέπεια της γήρανσης – πιθανότατα συνδέεται με ευρύτερους κοινωνικούς παράγοντες όπως η εργασία και οι απαιτήσεις φροντίδας, είπαν οι ερευνητές.

«Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι η μοναξιά δεν είναι απλώς ένα ζήτημα της τρίτης ηλικίας», δήλωσε ο Esteban Calvo, κοσμήτορας στο Universidad Mayor στη Χιλή και ανώτερος συγγραφέας της μελέτης.

«Μια προσέγγιση που ταιριάζει σε όλους δεν θα λύσει αυτό το παγκόσμιο πρόβλημα», πρόσθεσε ο Calvo.

Η έκθεση έχει ορισμένους περιορισμούς, ιδίως ότι τα δεδομένα συλλέχθηκαν πριν από την πανδημία COVID-19 και ότι τα ποσοστά ανταπόκρισης ήταν χαμηλά σε ορισμένες χώρες, πράγμα που σημαίνει ότι τα ευρήματα μπορεί να μην είναι πλήρως αντιπροσωπευτικά.

Επίσης, δεν εξέτασε τους παράγοντες που λέει ότι συνδέονται με τη μοναξιά. Ένα ανύπαντρο άτομο θα μπορούσε να είναι διαζευγμένο, σε χηρεία ή να μην παντρευτεί ποτέ, για παράδειγμα, ενώ ένα άτομο εκτός εργασίας θα μπορούσε να είναι είτε άνεργο είτε σε σύνταξη – και αυτές οι διακρίσεις θα μπορούσαν να κάνουν μεγάλη διαφορά.

«Κάποια πράγματα δεν είναι απαραίτητα τόσο ενεργά… Όλοι τελικά χάνουν έναν σύντροφο», δήλωσε στο Euronews Health η Caterina Mauri, ανώτερη ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Κοινωνικών και Πληθυσμιακών Μελετών των Βρυξελλών στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών (VUB).

Όμως, δεδομένης της σχέσης μεταξύ της μοναξιάς, των αποτελεσμάτων υγείας και της ποιότητας ζωής, είναι ένα θέμα που πιστεύει ότι αξίζει περισσότερης προσοχής – για ανθρώπους όλων των ηλικιών.

«Η μοναξιά είναι κάτι που είναι μέρος της ζωής μας, αλλά γίνεται προβληματική όταν είναι χρόνια, όταν οδηγεί σε κατάθλιψη», είπε η Mauri.

Η μοναξιά «μοιάζει λίγο με την πείνα», είπε, χρησιμεύοντας ως «σήμα για την αναζήτηση περισσότερων συνδέσεων».

Διαβάστε επίσης:

Φυτοοιστρογόνα: Πρέπει να τα τρώμε;

Γαλλία: Μηνύσεις κατά υπουργών για αυτοκτονίες γιατρών και νοσηλευτών εξαιτίας των εξαντλητικών ωραρίων

Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου: Πώς να μειώσεις τα συμπτώματα με φυσικό τρόπο