Ο Πάπας Φραγκίσκος, ο πρώτος Λατινοαμερικανός και πρώτος Ιησουίτης Ποντίφικας, απεβίωσε στις 21 Απριλίου 2025, αφήνοντας πίσω του μια από τις πιο πολυσυζητημένες και ουσιαστικές θητείες της σύγχρονης εποχής.

Από την πρώτη στιγμή της εκλογής του, το 2013, ο Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο έδειξε πως δεν θα ήταν ένας παραδοσιακός Πάπας.

Η κληρονομιά του συνδέεται με προσπάθειες για βαθιά ανανέωση της Καθολικής Εκκλησίας,τόσο στη δομή όσο και στο πνεύμα της.

Μεταρρυθμίσεις

Η προσπάθεια αντιμετώπισης των σεξουαλικών σκανδάλων

Ο Φραγκίσκος ανέλαβε το παπικό αξίωμα σε μια περίοδο κρίσης για την Εκκλησία. Οι αποκαλύψεις σεξουαλικών σκανδάλων απειλούσαν την αξιοπιστία του θεσμού. Αν και επικρίθηκε για καθυστερημένη αντίδραση σε ορισμένες περιπτώσεις, προώθησε σταδιακά αλλαγές: επέβαλε νέους κανόνες για την αναφορά κακοποιητικών συμπεριφορών, ζήτησε την ευθύνη και από επισκόπους, και αύξησε την εποπτεία του Βατικανού σε τέτοιες υποθέσεις.

Διαφάνεια στα οικονομικά

Προχώρησε σε εξυγίανση της διαχείρισης των οικονομικών του Βατικανού, ενισχύοντας τη λογοδοσία και περιορίζοντας τη δύναμη της διαβόητης Τράπεζας του Βατικανού (IOR). Δημιούργησε οικονομικό συμβούλιο και προσκάλεσε κοσμικούς ειδικούς να επιβλέπουν τη διαχείριση των πόρων.

Συμπεριληπτικότητα

Ο Πάπας Φραγκίσκος άλλαξε τον τόνο της Εκκλησίας απέναντι σε κοινωνικά ζητήματα. Χωρίς να αλλάζει δογματικά τις επίσημες θέσεις, υιοθέτησε πιο ανθρώπινη, ενσυναισθητική προσέγγιση απέναντι σε άτομα LGBTQ+, άγαμους, διαζευγμένους ή άτομα μακριά από την πίστη. Η φράση του «Ποιος είμαι εγώ να κρίνω;» έγινε σημείο αναφοράς.

Περιβάλλον, κλιματική αλλαγή και φτώχεια

Ο Φραγκίσκος ήταν ίσως ο πιο «κοινωνικός» Πάπας του 21ου αιώνα. Η εγκύκλιός του Laudato Si’ (2015), για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή, ήταν έκκληση προς όλη την ανθρωπότητα να προστατεύσει το κοινό σπίτι. Τόνιζε τη σύνδεση φτώχειας και οικολογικής καταστροφής, ζητώντας ηθική δράση.

Διαθρησκευτικός Διάλογος

Προώθησε συναντήσεις με ηγέτες άλλων θρησκειών (μουσουλμάνους, Εβραίους, ορθόδοξους, βουδιστές) θέλοντας να χτίσει γέφυρες. Ιστορική θεωρείται η κοινή δήλωση με τον Ιμάμη του Αλ Αζχάρ για την ανθρώπινη αδελφότητα (2019).

Η κληρονομιά που αφήνει

Από την επιλογή του ονόματος «Φραγκίσκος» (από τον Άγιο της φτώχειας) έως την απόφαση να μην μείνει στο απομονωμένο παπικό παλάτι, αλλά στο ταπεινό Santa Marta, έστειλε το μήνυμα ότι ο Πάπας είναι πρώτος μεταξύ ίσων, και η Εκκλησία οφείλει να είναι δίπλα στους ανθρώπους, όχι υπεράνω τους.

Ο Πάπας Φραγκίσκος δεν άλλαξε το δόγμα της Εκκλησίας, άλλαξε όμως την πρόσληψη της.

Η θητεία του υπήρξε γεμάτη αντιφάσεις, κριτική και ρίσκο.

Όμως μετέτρεψε τον Πάπα από θεσμική φιγούρα σε φωνή συνείδησης για τον σύγχρονο κόσμο.

Η απουσία του αφήνει πίσω όχι μόνο ένα θεσμικό κενό, αλλά μια πρόκληση: να συνεχίσει η Εκκλησία να μεταμορφώνεται, να βλέπει, να ακούει και να ενεργεί με αλήθεια και αγάπη.

Διαβάστε επίσης:

Πέθανε ο Πάπας Φραγκίσκος

Γάζα: Η πολιτική άμυνα της Παλαιστίνης καταγγέλλει «εκτελέσεις με συνοπτικές διαδικασίες» για τους 15 διασώστες

Ινδία: Ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Βανς έφθασε στο Νέο Δελχί για να συζητήσει για το εμπόριο