Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου των Ηνωμένων Πολιτειών (FTC) έχει ξεκινήσει μια ιστορική αντιμονοπωλιακή δίκη κατά της Meta, της εταιρείας πίσω από το Facebook, το Instagram και το WhatsApp, με σκοπό τη διάσπαση της εταιρείας και την υποχρεωτική πώληση των Instagram και WhatsApp.

Η υπόθεση ξεκίνησε το 2020, λίγο πριν τη λήξη της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ, και φέρνει στο προσκήνιο σοβαρά ερωτήματα σχετικά με το πώς οι τεχνολογικοί κολοσσοί επεκτείνουν την ισχύ τους στην ψηφιακή αγορά.

Η κατάθεση Ζάκερμπεργκ

Όπως αναφέρει το BBC, o Μαρκ Ζάκερμπεργκ, διευθύνων σύμβουλος της Meta, εμφανίστηκε τη Δευτέρα 14 Απριλίου 2025, στο ομοσπονδιακό δικαστήριο στην Ουάσινγκτον, φορώντας σκούρο κοστούμι και γαλάζια γραβάτα, ως πρώτος μάρτυρας της δίκης, η οποία αναμένεται να διαρκέσει έως τον Ιούλιο.

Κατά την κατάθεσή του, κλήθηκε να απαντήσει σε εσωτερικά email που είχε στείλει το 2011 και 2012. Σε ένα από αυτά έγραφε πως «το Instagram φαίνεται να αναπτύσσεται γρήγορα», ενώ σε άλλο ανέφερε: «είμαστε τόσο πίσω που δεν καταλαβαίνουμε καν πόσο πίσω είμαστε… ανησυχώ ότι θα μας πάρει πολύ χρόνο να καλύψουμε τη διαφορά».

Ο Ζάκερμπεργκ υπερασπίστηκε τις δηλώσεις αυτές, λέγοντας πως ήταν “πρώιμες σκέψεις” σχετικά με την εξαγορά του Instagram και ότι ο κύριος λόγος για την αγορά ήταν η τεχνολογία κάμερας της εφαρμογής, όχι η δημοτικότητά της ως κοινωνικό δίκτυο.

Η FTC υποστηρίζει πως η Meta δεν απέκτησε το Instagram και το WhatsApp για να ενισχύσει τον ανταγωνισμό ή να βελτιώσει την εμπειρία του χρήστη, αλλά για να εξαλείψει ανταγωνιστές.

Κατά την εναρκτήρια δήλωσή του, ο δικηγόρος της FTC, Ντάνιελ Μάθεσον, τόνισε ότι «αποφάσισαν πως ο ανταγωνισμός ήταν πολύ δύσκολος και προτίμησαν να αγοράσουν τους αντιπάλους τους παρά να ανταγωνιστούν μαζί τους».

Στήριξε την άποψή του παρουσιάζοντας ένα σημείωμα του Ζάκερμπεργκ του 2012, στο οποίο αναφέρεται η λέξη “εξουδετέρωση” (neutralising) αναφορικά με το Instagram, ένα σημείο που χαρακτήρισε ως κρίσιμο αποδεικτικό στοιχείο.

Η Meta, από την πλευρά της, υποστηρίζει ότι οι εξαγορές εγκρίθηκαν από τις αρχές τότε και συνέβαλαν ουσιαστικά στη βελτίωση των προϊόντων. Σύμφωνα με τον κύριο δικηγόρο της εταιρείας, Μαρκ Χάνσεν, «οι εξαγορές έγιναν για να ενισχυθούν και να αναπτυχθούν μαζί με το Facebook», ενώ τόνισε πως η κατηγορία της FTC «δεν αντανακλά την πραγματικότητα».

Το μονοπώλιο και οι σχέσεις με τον Τραμπ

Η δίκη λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο κατά την οποία η Meta διατηρεί τεράστια επιρροή στον χώρο των κοινωνικών μέσων, με 3,27 δισεκατομμύρια ημερήσιους χρήστες σε όλες τις πλατφόρμες της.

Σύμφωνα με την ερευνητική εταιρεία Emarketer, το Instagram αναμένεται να αποφέρει πάνω από το 50% των διαφημιστικών εσόδων της Meta στις Ηνωμένες Πολιτείες για το 2025.

Η εταιρεία διατηρεί επίσης στενές σχέσεις με την πολιτική σκηνή, έχει κάνει δωρεές προς την κυβέρνηση Τραμπ, έχει προσθέσει συμμάχους του στην ηγετική της ομάδα, ενώ χαλάρωσε τις πολιτικές λογοκρισίας που είχαν κατηγορηθεί ως αντικειμενικά μεροληπτικές προς τους Ρεπουμπλικάνους.

Το 2025, η Meta κατέληξε σε συμφωνία 25 εκατομμυρίων δολαρίων με τον Τραμπ για αγωγή που αφορούσε τον αποκλεισμό των λογαριασμών του μετά τα γεγονότα στο Καπιτώλιο το 2021.

Παράλληλα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει στραφεί και εναντίον άλλων τεχνολογικών κολοσσών. Η Google αντιμετωπίζει επίσης δίκη, με το Υπουργείο Δικαιοσύνης να έχει ήδη πετύχει νίκη στο πρώτο σκέλος, καθώς δικαστής έκρινε ότι η εταιρεία διατηρεί μονοπώλιο στην αναζήτηση στο διαδίκτυο.

Ωστόσο, στην περίπτωση της Meta, η απόδειξη μονοπωλίου είναι πιο δύσκολη, σύμφωνα με την καθηγήτρια Laura Phillips-Sawyer από το Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια. Όπως εξηγεί, σε αντίθεση με την αναζήτηση (όπου η Google έχει σχεδόν 90% μερίδιο αγοράς), τα κοινωνικά δίκτυα είναι πιο ανταγωνιστικά, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την απόδειξη μονοπωλιακής συμπεριφοράς.

Η δίκη συνεχίζεται, με τον Ζάκερμπεργκ να αναμένεται ξανά στο εδώλιο, ενώ το ενδεχόμενο να αναγκαστεί η Meta να πουλήσει το Instagram ή το WhatsApp θεωρείται μακρινό και απαιτεί ισχυρά νομικά επιχειρήματα και πιθανώς χρόνια εφέσεων.

Διαβάστε επίσης:

Αδιανόητη επίθεση Τραμπ σε δημοσιογράφο του CNN: «Αρρωστημένοι άνθρωποι, κανάλι με χαμηλά νούμερα» – Ποια είναι η Κέιτλαν Κόλινς που τον… εξόργισε (videos)

Τζέι Ντι Βανς, ο ατζαμής! Διέλυσε το τρόπαιο του Οχάιο Στέιτ και έγινε… viral (photos/videos)

Πέθανε ο κριτικός και δημοσιογράφος Δημήτρης Ραυτόπουλος