Μερικές ώρες «μετρά» το «ανέβασμα» στην- χωρίς συνδρομή- πλατφόρμα ERTFLIX της δεύτερης παρτίδας επεισοδίων της εξαιρετικής σειράς μυστηρίου «Απαραίτητο φως» (μεταφορά του ομότιτλου μυθιστορήματος της Ντορίνας Παπαλιού). Μια ιστορία με κεντρικό άξονα την αναζήτηση της αλήθειας και της δικαίωσης, που λες και «αντανακλά» το κοινωνικό αίτημα των ημερών για την τραγωδία στα Τέμπη.

Η αποκάλυψη της αλήθειας και της απονομής Δικαιοσύνης είναι στοιχείο και στο θεατρικό έργο «Festen». Είναι και μια ανατρεπτική αντιμετώπιση της αδικίας, που διαπραγματεύεται η νέα σειρά «Ριφιφί» του Σωτήρη Τσαφούλια.

Κοινός παρονομαστής των τριών, ο Προμηθέας Αλειφερόπουλος. Αφορμή για τη συνέντευξη στο topontiki.gr o Αλέξης Λασκαράτος του στο «Απαραίτητο φως» των Μιρέλλας Παπαοικονόμου – Κάτιας Κισσονέργη και Λάμπη Ζαρουτιάδη, ο δικηγόρος στα χρόνια της ναζιστικής Κατοχής που ερωτεύεται την κεντρική ηρωίδα, τη Λουίζ Χατζηλουκά (Μαριάννα Πουρέγκα).

Ποιο είναι το αφώτιστο στοιχείο στη σειρά «Απαραίτητο φως» και με ποιο τρόπο φωτίζεται τελικά;

Σε πρώτο επίπεδο η ηρωίδα, η Λουίζα, ψάχνει τον μυστήριο τρόπο που «χάθηκε» η γιαγιά της. Υπήρχε αρχική συμφωνία που είχε κάνει ο παππούς της με αξιωματικό των Ναζί, για να μην εκτελεστεί, με αντάλλαγμα πίνακες της.

Σε ψυχολογικό επίπεδο παρακολουθούμε να έχει κενό στη σχέση με τον πατέρα της. Ψαχουλεύει να καλύψει το δικό της κενό στη μεταξύ τους σχέση.

Υπάρχει ένα δράμα, που εκτείνεται σε τρείς γενιές ανθρώπων. Της γιαγιάς της, του πατέρα της και εκείνης. Ένα μυστήριο που λύνεται με ανατροπές, οι οποίες πονάνε κάποιες φορές. Αλλά μην περιμένετε να σας δώσω spoiler.

Σε δεύτερο επίπεδο είναι η έντονη επιθυμία για τη γνώση, τη δίψα της αλήθειας. Και σκέφτομαι, πως η μυθοπλασία έρχεται, σε μια συγκυρία, να «συναντήσει» την πραγματικότητα. Δείτε τι συμβαίνει και με αυτά που παρακολουθούμε να συμβαίνουν στις μέρες μας, τώρα. Με την υπόθεση της τραγωδίας στα Τέμπη.

Η ζέση να τακτοποιηθεί ο χώρος που πολύνεκρου σιδηροδρομικού δυστυχήματος, ενεργοποιεί το κοινωνικό αίτημα για την αλήθεια και την δικαίωση. Η δικαίωση έρχεται με την αποκάλυψη της αλήθειας. Αυτό πραγματεύεται και η σειρά.

Στο «Απαραίτητο φως» οι χαρακτήρες που φέρουν την ευθύνη των πραγμάτων έχουν σημασία, διότι όσο καλύτερα είναι πλασμένος ένας χαρακτήρας στη μυθοπλασία, τόσο περισσότερο και άμεσα μπορείς να συνδεθείς μαζί του και να δεις, να κατανοήσεις τη δική του οπτική στα πράγματα.

Πώς συνεισφέρει ο Αλέξης Λασκαράτος;

Αποτελεί μέρος του μυστηρίου… Ερωτεύεται κατ’ ευθείαν την Λουίζ και προσπαθεί να βοηθήσει ανθρώπους, διότι με την κυβέρνηση κωμωδία που έχουν ορίσει οι Ναζί, κατηγορούνται πολλοί με αστεία προσχήματα.

Εξωτερικά είναι «ψυχρός», εν αντιθέσει με τη «φλόγα», το πάθος για ζωή της Λουίζ και θέλει να την προστατεύσει, ταυτόχρονα να την ελέγξει και να την περιορίσει. Αναπτύσσεται ένα δίπολο. Από τη μία νοιάζεται, από την άλλη προσπαθεί να βάλει κανόνες στη ζωή της, για να την προστατέψει κι αυτό θα προκαλέσει συγκρούσεις, που θα τους οδηγήσουν στα άκρα.

Είναι πλούσιος χαρακτήρας ο Λασκαράτος. Ο Λάμπης (σ.σ. Ζαρουτιάδης) επέλεξε τον ρόλο ως πιο σύνθετο. Κι αυτό δεν συμβαίνει συχνά, διότι συνήθως οι ήρωες είναι μονοσήμαντοι. Εδώ όμως, ο Λασκαράτος έχει διακυμάνσεις. Περνά από αντιφάσεις. Δεν είναι αβανταδόρικος χαρακτήρας κι αυτό είναι το ωραίο.

Τι χρειαζόμαστε για να βρίσκουμε το «Φως» στη ζωή μας, στις πιο σκοτεινές μας στιγμές;

Πολύ βασικές αξίες της ζωής. Ευγνωμοσύνη για αυτό που έχουμε. Για την ζωή την ίδια. Αγάπη. Τη σύνδεση με πολλούς ανθρώπους.

Σε συλλογικό επίπεδο θα πω την αναζήτηση της αλήθειας και την δικαιοσύνη. Είναι σίγουρα εκείνα  που μας δίνουν φως.

Πόσο δύσκολη είναι;

Πολύ. Η πρόσβαση στην πληροφορία είναι εύκολη, αλλά στην αλήθεια πολύ δύσκολη, διότι υπάρχουν τρόποι για να θολώσουν τα «νερά». Η τεχνολογία προχωρά, τα fake news πληθαίνουν και το click bait αποτελεί μάστιγα για μένα της εποχής μας.

Αυτό το συναντάς και στην Τέχνη. Πιο πολύ σημασία δίδεται στη φωτογραφία της αφίσας, σε μια θεατρική παραγωγή, για να «ανέβει» στα σόσιαλ μίντια, παρά στην αληθινή αξία του έργου, της παράστασης.

Τι σας δυσκόλεψε στο ρόλο σας; Και τι απολαύσατε;

Η πολυπλοκότητα του χαρακτήρα. Έχει ακραία θετικές και αρνητικές συμπεριφορές. Λατρεύει τη γυναίκα του, αλλά θέλει να την περιορίσει. Ένα θέμα που βρίσκεται στην επικαιρότητα, είναι η ανδρική κυριαρχία – θέμα πολυσύνθετο – η οποία είναι αντίθετη με τη φύση μου. Έχω μια σχέση με κορυφαίο στοιχείο την ελευθερία. Ακριβώς γι’αυτό τον λόγο ο Λασκαράτος για μένα έχει ενδιαφέρον.

«Απαραίτητο φως» και «Festen»… Μία τηλεοπτική σειρά και μια θεατρική παραγωγή για αλήθειες σκληρές και αποκαλύψεις σπαρακτικές… Πού τέμνονται μέσα σας;

Στο «κομμάτι» της ειλικρίνειας. Να στηρίζω με ειλικρίνεια τους ήρωες μου, με διεισδυτικότητα, να τους κοιτάζω χωρίς να τους κρίνω και την ώρα που θα παίζω, να είμαι «ανοιχτός» και ελεύθερος για να αντιδράσω στη στιγμή.

Και τα δύο είναι έργα που μιλούν για την αποκατάσταση της αλήθειας και της δικαιοσύνης. Έχω δύο ρόλους (σ.σ. στη σειρά και το θεατρικό έργο) με θέση διαφορετική μέσα στις ιστορίες. Και οι δύο πάντως «καίγονται» για τα «θέλω» τους. Αφήνονται να «καούν» για αυτά και αυτό το στοιχείο πάντα έχει ενδιαφέρον στους χαρακτήρες.

Αρκεί να μιλούν τα θύματα της πατριαρχίας;

Όχι. Με τίποτα. Οποιαδήποτε καταπιεστική, βίαιη, συμπεριφορά δεν αρκεί να καταγγέλλεται μόνον. Δεν αρκεί ούτε η τιμωρία των θυτών.  Μόνον η παιδεία των ανθρώπων – από την οικογένεια, από το σχολείο- μπορεί να σώσει τον κόσμο. Να μειώσει τους θύτες. Να ενδυναμώσει τους ανθρώπους, για να μην γίνονται θύματα.

Το έχω πει και με αφορμή το κίνημα του #Metoo. Πρέπει να αλλάξει το αξιακό μας σύστημα. Όταν ένα παιδί μεγαλώνει με υπέρτατο αγαθό την επιτυχία, αυτομάτως αυτό το καθιστά ευάλωτο στους θύτες.

Το ενθαρρυντικό που έχω παρατηρήσει, είναι μια μετατόπιση των νέων το τελευταίο διάστημα, μια αδιαφορία για αυτό που λέμε «επαγγελματική επιτυχία». Βέβαια ενέχει και κάτι αρνητικό αυτή η αποφυγή της προσπάθειας, του αγώνα. Μια τάση παραίτησης, σχεδόν από όλα, είναι ανησυχητική.

Το καλό είναι όμως, πως τα παιδιά βλέπουν τι συμβαίνει και συνειδητοποιούν, ότι η επιτυχία δεν πρέπει να είναι αυτοσκοπός. Επιτυχία είναι πολλά άλλα πράγματα.

Το ριφιφί του 1992 τι έχει να μας «πει» σήμερα;

Η σειρά βασίζεται σε μια πραγματική ιστορία. Το ζήτημα εν προκειμένω είναι, πως η μυθοπλασία έρχεται να συμπληρώσει τις άγνωστες πτυχές της ιστορίας.

Το κέντρο στη σειρά του Σωτήρη (σ.σ. Τσαφούλια) δεν είναι τα γεγονότα. Είναι όσα δεν γνωρίζουμε. Είναι μια συνάντηση, ένα είδος σύγκλισης, αδικημένων ανθρώπων από το οικονομικό σύστημα – καθένας έχει χάσει κάτι σημαντικό-, οι οποίοι βρίσκουν έναν συμβολικό τρόπο, να αντιδράσουν και να «χτυπήσουν» το σύστημα, εκεί που πονά: στην αξιοπιστία του.

Το «μπες – βγες» στους ρόλους, τι κόστος έχει;

Έχει. Και είναι υπαρκτό. Παρακολουθούσα μια συνέντευξη του Ίθαν Χοκ, ο οποίος μιλούσε για δύο προσωπικότητες που τον καθόρισαν. Τον Ρόμπιν Γουίλιαμ και τον Φιλιπ Σίμουρ Χόφμαν. Μιλούσε για την κατάθλιψη που παραμονεύει στους δημιουργικούς ανθρώπους.

Υπάρχουν πολλά κίνητρα σε αυτή την δουλειά. Ένα πχ είναι, για να γίνει κάποιος διάσημος. Αναγνωρίσιμος. Εμένα με ενδιαφέρει να εξερευνώ την ανθρώπινη υπόσταση. Όσο πιο πολύ εμβαθύνω σε χαρακτήρες, εντοπίζω διάφορα στοιχεία, για να πλάθω χαρακτήρες, που μπορεί να είναι χρήσιμα και για εμένα. Ξοδεύεις από κάπου, που δεν είναι τζάμπα.

Το ξόδεμα για δημιουργία έχει ψυχικό κόστος και είναι πολύ δύσκολο να αναπληρωθεί. Αν αφεθείς και μετεξελιχθεί σε κάτι αυτοαναφορικό μπορεί να γίνει πολύ ναρκισσιστικό.

Το επάγγελμα που κάνω είναι εθιστικό. Η έκθεση με αυτόν τον τρόπο.

Γι’ αυτό είναι σημαντική – κατά την άποψη μου – η ισορροπία. Γι’ αυτό και επιδιώκω, να έχω μεγάλα κενά από τη μια δουλειά στην άλλη και επίσης να μην κάνω πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Τώρα, πώς βρέθηκα φέτος να μετέχω σε δύο σειρές και να παίζω στο θέατρο, είναι εξαίρεση. Το ιδανικό θα ήταν να ζούσα από μια δουλειά μόνον. Στην Ελλάδα όμως, αυτό δεν είναι εφικτό.

Δεν «χτίζω» πάνω στην επιτυχία, όπως μπορεί να κάνουν κάποιοι.

Σε όλη τη ζωή μου ως τώρα, έκανα κάτι και με το επόμενο βήμα έπαιρνα απόσταση μέχρι την επόμενη. Έτσι όμως, έχω καταφέρει να έχω την ψυχική μου υγεία και ηρεμία.

Ποιος είναι ο λόγος που κρατάτε αποστάσεις από την κωμωδία;

Συγκυριακό είναι. Έχει να κάνει με τις προτάσεις και πώς τα φέρνει η ζωή.

Λατρεύω την κωμωδία. Η αφορμή να γίνω ηθοποιός, ήταν για να κάνω τους ανθρώπους να γελούν, όχι να κλαίνε.

Αλλά είναι πιο δύσκολο, να βρεις καλό υλικό στην κωμωδία. Είναι πιο συχνή η έκπτωση.

Το αγαπημένο μου είδος είναι η κωμωδία με «βάθος» ή το δράμα με χιούμορ. Το μονοφασικό το βρίσκω πολύ παλιό. Μόνο δράμα είναι σχεδόν σαπουνόπερα. Σκεφτείτε, ακόμα και στην τραγωδία υπάρχει το χιούμορ.

Λέγεται ότι το θέατρο είναι πράξη πολιτική. Ισχύει και για την τηλεόραση;

Όλα μπορούν να είναι κάτι. Το θέατρο μπορεί να είναι όλα ή τίποτα. Αρκεί να θέλει να είναι κάτι. Η ζωή ενός ανθρώπου μπορεί να είναι πολιτική πράξη.

Η τηλεόραση επίσης μπορεί να είναι πολιτική πράξη. Συνήθως όμως, είναι background noise. Στην εποχή μας, που το πρώτο επίπεδο είναι η οθόνη του κινητού, η τηλεόραση περνά στο φόντο.

Αν θέλει να σώσει τον εαυτό της, οι άνθρωποι που την υπηρετούν θα πρέπει να καταβάλουν προσπάθεια, για να κεντρίσουν το ενδιαφέρον και να δώσουν κάτι ιδιαίτερο στον τηλεθεατή για να προβληματιστεί και να μείνει παραπάνω.

Τι από αυτά που συμβαίνουν στη ζωή μας σήμερα, θα μπορούσαν ή/και θα άξιζαν να γίνουν θεατρικό έργο και ποιον ρόλο θα θέλατε να υποδυθείτε;

Αυτό που λείπει είναι η κωμωδία με βάθος, με ουσία. Μια ωραία περιγραφή έχει κάνει ο Τσάρλι Τσάπλιν: «Η ζωή είναι δράμα σε κοντινό πλάνο και κωμωδία σε μακρινό». Αυτό λείπει, σήμερα. Όπως η επικρατούσα πολιτική κατάσταση – με προεξάρχουσα την κυβέρνηση Τράμπ – ένας άνθρωπος στην καλύτερη περίπτωση παλιάτσος και στην Ελλάδα με την κωμωδία της συγκάλυψης με σκοτεινό βάθος – είναι θέματα που θα πρέπει να θίγονται από τη μυθοπλασία.

Είθισται να μην θίγονται, ίσως και καλώς να συμβαίνει, επειδή δεν έχει μεσολαβήσει ακόμα χρονική περίοδος για να κατασταλάξουν μέσα μας πράγματα και γεγονότα, ώστε να μπορεί να γίνει ψύχραιμη αποτύπωση, αλλά καλό είναι να θίγονται μεγάλα κοινωνικά – πολιτικά θέματα.

Πρέπει ωστόσο, να υπάρχει ευκρινής στόχος, διότι παραγωγή υλικού για αξιοποίηση υπάρχει άφθονο. Το θέμα δεν είναι ποσοτικό, αλλά ποιοτικό.

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο που θα ήθελα να κάνω, δεν έχω προτίμηση. Δεν με απασχολεί, αν θα είναι καλός ή κακός. Με ενδιαφέρει να τον ανακαλύψω, να τον αναγνωρίσω. Αν μπορεί να έχει και λίγο χιούμορ, θα είναι το ιδανικό.

INFO

«Απαραίτητο φως», ERTFLIX

«Festen- Οικογενειακή γιορτή» του Τόμας Βίντερμπεργκ σε μετάφραση Αντώνη Γαλέου, σκηνοθεσία Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο, στο θέατρο Άλμα (Ακομινάτου 15, Μεταξουργείο, τηλ 210-52.20100)

«Ριφιφί», σενάριο Βασίλης Ρίσβας- Δήμητρα Σακαλή, σκηνοθεσία Σωτήρης Τσαφούλιας, στο Cosmote TV (εντός του 2025).

Διαβάστε επίσης:

Στον ιντερνετικό «αέρα» από σήμερα το νέο θεματικό site athletiko του Wide Media Group

Παπανώτας για «Happy Day»: «Το πιθανότερο είναι να καταλήξουμε σε ναυάγιο – Μιλάμε για μισθό σερβιτόρου» (Video)

ΜEGA: Colpo grosso τηλεθέασης με τη σειρά «Άγιος Παΐσιος-Από τα Φάρασα στον Ουρανό» – Πότε θα προβληθεί το τελευταίο επεισόδιο (Video)