Οι δασμοί που υποσχέθηκε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απέχουν μόνο μια μέρα – και θα τεθούν σε ισχύ νωρίτερα από ό,τι περίμεναν ορισμένοι και μάλιστα άμεσα, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο.

Αν και πολλές λεπτομέρειες παραμένουν άγνωστες, ίσως ακόμη και στον ίδιο τον Τραμπ, η ανακοίνωση της εμπορικής πολιτικής της κυβέρνησης για την «Ημέρα της Απελευθέρωσης» αναμένεται να είναι η πιο επιθετική δασμολογική κίνηση μέχρι σήμερα από τον εμμονικό με τους δασμούς Τραμπ.

Ο Τραμπ συναντάται με την εμπορική του ομάδα την Τρίτη και οι δασμοί που θα ανακοινώσει σε μια τελετή στο Rose Garden την Τετάρτη θα τεθούν σε ισχύ «αμέσως», δήλωσε η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ την Τρίτη σε ενημέρωση Τύπου.

Ο Τραμπ έχει υποσχεθεί ότι θα επιβάλει επιθετικά δασμούς στις εισαγωγές των ΗΠΑ ως μια ολοκληρωμένη λύση σε σχεδόν οποιοδήποτε πρόβλημα. Και ο πρόεδρος κράτησε την υπόσχεσή του – τόσο πολύ που δημιούργησε πανικό τους επενδυτές, τους οικονομολόγους, τους διευθύνοντες συμβούλους και ένα αυξανόμενο τμήμα του πληθυσμού που φοβάται ότι οι εισαγωγικοί φόροι θα κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό.

Ωστόσο, οι μέχρι τώρα προσπάθειες του Τραμπ για τους δασμούς φαίνεται να ωχριούν σε σύγκριση με αυτό που ακολουθεί.

Ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους αργά τη Δευτέρα ότι είχε «συμβιβαστεί» με ένα σχέδιο σαρωτικών νέων δασμών που θα ανακοινωθεί στα μέσα της εβδομάδας, αιφνιδιάζοντας ορισμένους αξιωματούχους: Αν ο πρόεδρος είχε πράγματι καταλήξει σε μια τελική απόφαση για τους δασμούς, δεν είχε ακόμη κοινοποιηθεί ευρέως στους αξιωματούχους του Λευκού Οίκου.

Ακόμα δεν είναι σαφές εάν ο Τραμπ σκοπεύει να επιβάλει μεμονωμένους δασμολογικούς συντελεστές σε όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, να επιβάλει δασμούς μόνο σε ορισμένες χώρες, ή να εφαρμόσει καθολικό δασμό —ίσως και 20%— σε όλες τις εισαγωγές. Οι σύμβουλοι του Τραμπ υποστηρίζουν δημόσια την ατζέντα των δασμών του Τραμπ, αλλά διαφέρουν ως προς την προσέγγιση και το εύρος των παρασκηνίων.

Ένας καθολικός δασμός 20% – σε συνδυασμό με πλήρη αντίποινα από άλλα έθνη σε αμερικανικά προϊόντα – θα ήταν το «χειρότερο σενάριο» για την οικονομία των ΗΠΑ, δήλωσε στο CNN την Τρίτη ο επικεφαλής οικονομολόγος της Moody’s Analytics, Mark Zandi.

Μια οικονομική «ισοπέδωση»

Η προσομοίωση της Moody’s διαπίστωσε ότι μια τέτοια κλιμάκωση στον εμπορικό πόλεμο θα εξαφάνιζε 5,5 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, θα ανέβαζε το ποσοστό ανεργίας στο 7% και θα προκαλούσε πτώση του ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά 1,7% από την κορυφή στο κατώτατο σημείο.

«Αν συμβεί αυτό, θα έχουμε μια σοβαρή ύφεση. Είναι μια ισοπέδωση για την οικονομία», είπε ο Zandi, προσθέτοντας ότι πιστεύει ότι ο Τραμπ θα ανακοινώσει ένα λιγότερο ακραίο δασμολογικό καθεστώς για να αποφύγει τέτοιες ζημιές.

Ανεξάρτητα από το τι θα ανακοινώσει τελικά ο Τραμπ, όλες οι προτάσεις θα είναι πιθανότατα ιστορικές.

«Δεν έχουμε δει ποτέ κάτι τέτοιο. Είναι άνευ προηγουμένου και ριζοσπαστικό», δήλωσε η Έρικα Γιορκ, αντιπρόεδρος της ομοσπονδιακής φορολογικής πολιτικής στο Tax Foundation, μια δεξαμενή σκέψης.

Ενώ οι προηγούμενοι πρόεδροι έχουν ασκήσει πιέσεις για δασμούς σε χάλυβα, ελαστικά, ηλεκτρικά οχήματα ή άλλα αγαθά, η Γιορκ είπε ότι αυτές οι ενέργειες «δεν πλησιάζουν καθόλου» αυτό για το οποίο ο Τραμπ προετοιμάζει την Τετάρτη.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους η ανακοίνωση του Τραμπ για την Ημέρα Απελευθέρωσης θα μπορούσε να λειτουργήσει. Μια ιδέα είναι ότι οι αμοιβαίοι δασμοί θα ξεκινούσαν πρώτα με το «Dirty 15», ή το 15% των εθνών με τα οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν τα μεγαλύτερα εμπορικά ελλείμματα. Αυτή η ιδέα, που προτάθηκε από τον υπουργό Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, θα αντιπροσώπευε μια τεράστια κλιμάκωση στον εμπορικό πόλεμο.

Ωστόσο, οι κρίσιμες λεπτομέρειες της ανακοίνωσης παραμένουν ασαφείς, συμπεριλαμβανομένου του πόσο θα αυξηθούν οι υψηλοί δασμοί και σε ποια προϊόντα.

Δασμοί σε όλες τις εισαγωγές των 3,3 τρισεκατομμυρίων δολαρίων;

Αντίθετα, ο Τραμπ απέρριψε τους δασμούς στους «Dirty 15», ρίχνοντας το βάρος σε κάτι πολύ ευρύτερο.

«Θα ξεκινούσαμε με όλες τις χώρες, οπότε ας δούμε τι θα συμβεί», είπε ο Τραμπ την Κυριακή. «Δεν έχω ακούσει φήμες για 15 χώρες, 10 ή 15».

Αυτό υποδηλώνει ότι οι δασμοί για την Ημέρα της Απελευθέρωσης του Τραμπ δεν θα είναι αμφίδρομοι όσο θα είναι καθολικοί, σε μια προεκλογική υπόσχεση (που ανησύχησε τους οικονομολόγους) για επιβολή δασμών σε όλες τις εισαγωγές από όλα τα έθνη.

Με άλλα λόγια, οι δασμοί θα εφαρμοστούν σε περίπου 3,3 τρισεκατομμύρια δολάρια εισαγόμενων αγαθών, σύμφωνα με τα περσινά ομοσπονδιακά εμπορικά στοιχεία.

Αυτό απέχει σημαντικά από αυτό που έκανε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία.

Κατά τη διάρκεια των πρώτων τεσσάρων ετών του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ έθεσε δασμούς σε εισαγωγές αξίας περίπου 380 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το Tax Foundation.

Φόβοι για ύφεση και στασιμοπληθωρισμό

Εν όψει της Ημέρας της Απελευθέρωσης, οι αμερικανικές μετοχές έχουν υποχωρήσει απότομα καθώς οι επενδυτές προσπαθούν να κατανοήσουν το εμπορικό σχέδιο.

Η Wall Street ανησυχεί ολοένα και περισσότερο ότι το εμπορικό σχέδιο του Τραμπ θα βλάψει την οικονομία των ΗΠΑ, δυνητικά τερματίζοντας την οικονομική επέκταση που ξεκίνησε το 2020 μετά το κραχ της πανδημίας Covid-19.

«Θέλει ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μια ύφεση; Θα την αποκτήσει εάν συνεχίσει να ακολουθεί τις χαοτικές δασμολογικές πολιτικές του», έγραψε σε σημείωμά του τη Δευτέρα ο Ed Yardeni, πρόεδρος της εταιρείας επενδυτικής στρατηγικής Yardeni Research. «Είναι πραγματικά κρίμα που ο Τραμπ είναι τόσο πρόθυμος να πετάξει μια καταστροφική μπάλα στην οικονομία».

Ο Yardeni αύξησε τις πιθανότητές του για ένα σενάριο στασιμοπληθωρισμού – υψηλότερος πληθωρισμός και μια πιθανή «ρηχή» ύφεση – στο 45%, από 35%.

Για δεύτερη φορά μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα, η Goldman Sachs βλέπει τώρα πιθανότητα 35% για ύφεση στις ΗΠΑ τους επόμενους 12 μήνες, από 20% που ήταν προηγουμένως.

Ο Λευκός Οίκος απώθησε τις ανησυχίες σχετικά με τις βραχυπρόθεσμες αναταράξεις της αγοράς και της οικονομίας υποστηρίζοντας ότι οι προσπάθειες του Τραμπ θα αποδώσουν μακροπρόθεσμα.

«Ο πρόεδρος θα ανακοινώσει ένα σχέδιο δασμών που θα ανατρέψει τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές που καταστρέφουν τη χώρα μας εδώ και δεκαετίες. Αυτό το κάνει προς το συμφέρον του Αμερικανού εργάτη», δήλωσε στους δημοσιογράφους τη Δευτέρα η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου.

Φυσικά, ο Τραμπ επέβαλε δασμούς κατά την πρώτη του θητεία και η αμερικανική οικονομία δεν υπέστη στασιμοπληθωρισμό ή ύφεση (αν και εξασθενούσε καθώς χτύπησε η πανδημία).

Όμως ο κόσμος είναι πολύ διαφορετικός σήμερα. Ο πληθωρισμός είναι πολύ υψηλότερος, όπως και τα επιτόκια. Οι κεντρικοί τραπεζίτες, οι επενδυτές και οι καταναλωτές είναι πολύ πιο ευαίσθητοι στις αλλαγές των τιμών.

Και αυτό που κάνει ο Τραμπ είναι πολύ πιο επιθετικό.

«Δεν θα εκπλαγώ αν ο μέσος άνθρωπος δεν παρατηρούσε τους δασμούς κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ στην καθημερινή του ζωή», δήλωσε ο Γιορκ, στέλεχος του Φορολογικού Ιδρύματος. «Αλλά αυτό για το οποίο μιλάμε τώρα θα ήταν τόσο ευρύ που θα ήταν αδύνατο να μην το παρατηρήσετε».

Διαβάστε επίσης:

Τραγωδία στην Ινδία: Τουλάχιστον 21 νεκροί από έκρηξη σε εργοστάσιο κατασκευής πυροτεχνημάτων

Μαρίν Λε Πεν: Το 2026 η απόφαση του Εφετείου για την καταδίκη της – Παρέμβαση της δικαιοσύνης στις εκλογές καταγγέλλει η ηγέτιδα της ακροδεξιάς

Μήνυμα Ιμάμογλου μέσα από τη φυλακή: Είναι αξιολύπητοι – Επιτίθενται τώρα με τυφλό μένος στην οικογένειά μου