Ο νοτιοαφρικανός δραματουργός Άθολ Φούγκαρντ, ο οποίος συνέγραψε το μεγαλύτερο μέρος του έργου του υπό το απαρτχάιντ και είχε αψηφήσει τα ρατσιστικά ταμπού του καθεστώτος αυτού, βάζοντας να παίζουν λευκοί και μαύροι επί σκηνής ήδη από τα χρόνια του 1960, άφησε χθες, Σάββατο, την τελευταία του πνοή σε ηλικία 92 ετών, ανακοίνωσε σήμερα ο δήμος του Κεϊπτάουν.

Οι δημοτικές αρχές εξέδωσαν ανακοίνωση, στην οποία εκφράζουν τα συλλυπητήριά τους «σε όλους αυτούς που η τέχνη του άγγιξε», μετά το θάνατο αυτού του γίγαντα του νοτιοαφρικανικού θεάτρου, «φημισμένου για την αταλάντευτη αντίθεσή του στο απαρτχάιντ». Συγγραφέας άνω των 30 θεατρικών έργων, υπήρξε επίσης ηθοποιός και σκηνοθέτης.

Ο μαύρος ηθοποιός Τζον Κάνι εξέφρασε στο X τη «βαθιά θλίψη» του για το θάνατο του φίλου του Άθολ Φούγκαρντ, με τον οποίο είχε συνδεθεί από τη νεαρή του ηλικία.

Μαζί επέλεξαν να μην λαμβάνουν υπόψη τους τους ρατσιστικούς νόμους, συναντώνταν μυστικά και οργάνωναν πρόβες μέσα σε μαθητικές τάξεις ή σε γκαράζ για να αποφύγουν την παρενόχληση από την αστυνομία.

«Η δουλειά του επέτρεψε να φανεί στα μάτια όλου του κόσμου η απανθρωπιά, η αδικία και η τυφλή βλακεία του συστήματος», έγραφε το 2012 η βρετανική εφημερίδα The Guardian σχετικά μ’ αυτόν τον «θαρραλέο, άκαμπτο και επίμονο Αφρικάνερ».

Ο δραματουργός με τη λευκή γενειάδα και τα θαμνώδη φρύδια απέκτησε νέα φήμη το 2006 όταν η ταινία «Τσότσι» (του Γκάβιν Χουντ), εμπνευσμένη από μια νουβέλα του την οποία είχε γράψει το 1961, κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ξένης ταινίας, που τίμησε εκείνη τη χρονιά για πρώτη φορά μια νοτιοαφρικανική παραγωγή.

Γεννημένος στις 11 Ιουνίου 1932 στη μικρή πόλη Μίντελμπουργκ (νοτιοανατολική Νότια Αφρική), μεγάλωσε την περίοδο κατά την οποία θεσμοποιήθηκε η ρατσιστική πολιτική του φυλετικού διαχωρισμού που στέρησε τους μαύρους Νοτιοαφρικανούς από πολλά δικαιώματα.

Το πρώτο μείζον θεατρικό έργο του, «The Blood Knot» (Δεσμός Αίματος), πρωτοπαρουσιάσθηκε το 1961. Αφηγείται την ιστορία δύο ετεροθαλών αδελφών, τον έναν από τους οποίους υποδύεται ένας λευκός -ο ίδιος ο Φούγκαρντ- και τον άλλο ένας μαύρος, εμφανιζόμενοι μαζί επί σκηνής μπροστά σε ένα πολυφυλετικό κοινό. Ηταν κάτι που έγινε για πρώτη φορά υπό το απαρτχάιντ. Ο νόμος θα απαγορεύσει στη συνέχεια τους μικτούς θιάσους και τα μικτά κοινά στα νοτιοαφρικανικά θέατρα.

Ανθιστάμενος στις επίσημες εντολές, ο Φούγκαρντ εργάσθηκε με τον θίασο μαύρων ηθοποιών Serpent Players, στον οποίο μετείχε ο Τζον Κάνι, για να φέρει στη σκηνή του θεάτρου τη νοτιοαφρικανική πραγματικότητα.

«Ο βουσμάνος και η Λένα», που ανέβηκε το 1969, είναι ένα από τα πιο γνωστά θεατρικά έργα του και αφηγείται τη δύσκολη ζωή ενός μαύρου ζευγαριού. Το 2000 θα μεταφερθεί στον κινηματογράφο από τον Τζον Μπέρι με τους Ντάνι Γκλόβερ και Άντζελα Μπάσετ.

Ημιαυτογραφικό, το «+Master Harold+ … and the Boys», που εκτυλίσσεται το 1950, ασχολείται με τις προκαταλήψεις μέσα από μια συνάντηση ανάμεσα σ’ έναν λευκό έφηβο και δύο μαύρους άνδρες που εργάζονται για την οικογένειά του.

Το θέμα της αντίστασης επανέρχεται στα πιο διάσημα από τα θεατρικά έργα του, κυρίως τα «Ο Σίζουε Μπάνζι είναι νεκρός» και «Το νησί», τα οποία έγραψε μαζί με τον Τζον Κάνι και τον νοτιοαφρικανό δραματουργό Ουίνστον Ντσόνα.

«Το απαρτχάιντ με καθόρισε, είναι αληθεια… Όμως είμαι υπερήφανος για τη δουλειά που βγήκε απ’ αυτό, που φέρει το όνομά μου», δήλωνε ο Άθολ Φούγκαρντ στο Γαλλικό Πρακτορείο το 1995, ένα χρόνο μετά τις πρώτες πολυφυλετικές εκλογές στη Νότια Αφρική.

Έκτοτε δεν έπαψε να εργάζεται πάνω στην κληρονομιά του απαρτχάιντ στη νέα Νότια Αφρική.

Ο Άθολ Φούγκαρντ, ο οποίος παντρεύτηκε δύο φορές, τιμήθηκε με πολλά βραβεία μεταξύ των οποίων ένα Βραβείο Τόνι το 2011 για το σύνολο της καριέρας του.

Διαβάστε επίσης:

Άκης Σακελλαρίου: Θέλω να δω ελληνικές ταινίες να βγαίνουν στο εξωτερικό – Ο πρόεδρος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου μιλά στο topontiki.gr

«Dead Man’s Wire»: Ο Al Pacino πρωταγωνιστεί στο νέο θρίλερ του Gus Van Sant

Σημειώσεις πίσω από την οσκαρική λάμψη