Μια ανησυχητικά αυξανόμενη τάση των αυτοκτονιών στην Ελλάδα, έχει προβληματίσει ιδιαίτερα τους ειδικούς στην ΚΛΙΜΑΚΑ που κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στην Πολιτεία.

Το 2024 καταγράφηκαν 469 αυτοκτονίες ένας αριθμός που δείχνει άνοδο από το 2023 όπου είχαν καταγραφεί 451 περιστατικά. Σημειώνεται ότι το 2022 είχαμε ρεκόρ αυτοκτονιών με 581 αυτόχειρες. Τα δεδομένα, τα οποία καταγράφονται σε πραγματικό χρόνο από το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑΣ, αποκαλύπτουν σημαντικές τάσεις ενώ παράλληλα παρέχουν μια πληρέστερη εικόνα του φαινομένου, που σε σημαντικό βαθμό εξακολουθεί, να παραμένει δυσνόητο, λόγω της υποκαταγραφής, που αγγίζει το 15%-20%.

Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχει κάποιο σύστημα καταγραφής των αποπειρών αυτοκτονίας που καταλήγουν στα νοσοκομεία, με δεδομένο, ότι πίσω από κάθε αυτοκτονία κρύβονται 20 έως 30 απόπειρες!

Σύμφωνα με τα δεδομένα του Κέντρου για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας ένα ποσοστό που κυμαίνεται από 12% έως 16% στις ηλικίες μεταξύ 14 με 19 ετών αυτοτραυματίζεται και οι επιστήμονες γνωρίζουν, ότι ένα μέρος αυτού του ποσοστού θα οδηγηθεί στην αυτοκτονία, μελλοντικά.

Αξίζει να τονισθεί ότι η Κρήτη εξακολουθεί και έχει το θλιβερό ρεκόρ όπου σημειώνονται οι περισσότερες αυτοκτονίες και ακολουθεί η Αττική. Οι αυτόχειρες επιλέγουν συνήθως να βάλουν τέλος στη ζωή του με απαγχονισμό ή με όπλο.

Αναλυτικά τα στοιχεία:

• Φύλο: Η πλειοψηφία των αυτοκτονιών αφορά ακόμη μια χρονιά τους άντρες, οι οποίοι αναλογούν σε σχεδόν το 86% των περιστατικών, με τις γυναίκες να αποτελούν το 14% του συνόλου.
• Ηλικία: Τα δεδομένα του 2024 δείχνουν ότι υπάρχει διασπορά των αυτοκτονιών σε όλες τις ηλικιακές ομάδες, με πιο έντονο το φαινόμενο στις ηλικίες 50-54 ετών, όπου καταγράφηκε το 13,2% των περιστατικών. Στις νεότερες ηλικίες, ιδιαίτερα στην ομάδα 20-24 ετών, καταγράφηκε το 8,3% των αυτοκτονιών, επισημαίνοντας την ανάγκη για ψυχική υποστήριξη και πρόληψη από νεαρή ηλικία. Επίσης, οι ηλικιακές ομάδες 60 ετών και άνω εμφανίζουν σημαντικά ποσοστά, με τα άτομα άνω των 80 ετών να αντιπροσωπεύουν το 9,6% των περιστατικών.
• Γεωγραφική Κατανομή: Η Κρήτη διατηρεί τη θλιβερή πρωτιά στις αυτοκτονίες με ποσοστό σχεδόν 17%  ακολουθούμενη από την περιφέρεια Αττικής, η οποία αγγίζει το 16%.  Ακολουθούν η Θεσσαλία και η Πελοπόννησος αντίστοιχα ενώ περιοχές με μικρότερη παρουσία περιστατικών περιλαμβάνουν το Βόρειο Αιγαίο και τη Δυτική Μακεδονία.
• Μέθοδοι Αυτοκτονίας: Από τις 469 καταγεγραμμένες αυτοκτονίες του 2024, οι κυριότερες μέθοδοι ήταν ο απαγχονισμός με 29% και ο αυτοπυροβολισμός με ποσοστό 25,8%.
• Hotspot & Σώματα Ασφαλείας: Σοκάρει το γεγονός ότι 13 αυτοκτονίες καταγράφηκαν σε hotspot, ενώ στα σώματα ασφαλείας, σε στρατό και φυλακές σημειώθηκε σημαντικός αριθμός περιστατικών, που αγγίζουν τα 10 καταγεγραμμένα. Αυτά τα δεδομένα υποδεικνύουν τη σοβαρότητα των ψυχικών πιέσεων που δέχονται συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες και το επείγον της ανάπτυξης στοχευμένων στρατηγικών υποστήριξης για αυτούς τους πληθυσμούς.
• Νοσοκομεία: Το 2024, το Παρατηρητήριο Αυτοκτονιών κατέγραψε 4 αυτοκτονίες σε νοσοκομεία, γεγονός που καταδεικνύει την ανησυχητική ανάγκη για ενίσχυση των προληπτικών μέτρων μέσα σε υγειονομικές δομές. 

Η ΚΛΙΜΑΚΑ, αναγνωρίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης, συνεργάζεται με το Λαϊκό Νοσοκομείο για την ανάπτυξη ενός καινοτόμου πρωτοκόλλου πρόληψης αυτοκτονιών. Στόχος είναι η εφαρμογή στοχευμένων δράσεων που θα ενισχύσουν την ασφάλεια και την ψυχική υποστήριξη ασθενών, συγγενών και εργαζομένων διασφαλίζοντας την έγκαιρη ανίχνευση και αντιμετώπιση των κινδύνων.

Μήνες με Υψηλότερο Αριθμό Αυτοκτονιών: Ο Ιούνιος και ο Απρίλιος είναι οι μήνες με τις περισσότερες αυτοκτονίες, καταγράφοντας 46 και 45 περιστατικά αντίστοιχα. Ο Φεβρουάριος με 32 περιστατικά και ο  Σεπτέμβριος με 39 αναδεικνύονται επίσης ως κρίσιμοι μήνες για τη ψυχική υγεία του πληθυσμού.

Υποκαταγραφή των Αυτοκτονιών: Ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που αναδεικνύονται από τα δεδομένα του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών της ΚΛΙΜΑΚΑ είναι η υποκαταγραφή των αυτοκτονιών στην Ελλάδα. Ενώ το Παρατηρητήριο καταγράφει τα περιστατικά σε πραγματικό χρόνο, υπάρχει ένα σημαντικό χρονικό χάσμα σχεδόν 3 ετών από την ανακοίνωση των επίσημων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, λόγω γραφειοκρατικών δυσλειτουργιών, που έχει επισημάνει η ΚΛΙΜΑΚΑ. Αυτό το χάσμα καθιστά την παρακολούθηση του φαινομένου δύσκολη και με καθυστερήσεις στην ενημέρωση των δεδομένων.

Δράση και Ευαισθητοποίηση: Η ΚΛΙΜΑΚΑ, παρακολουθώντας τις αυτοκτονίες σε πραγματικό χρόνο, αναγνωρίζει την ανάγκη για ενίσχυση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας και την ανάπτυξη στρατηγικών για την πρόληψη της αυτοκτονίας. Όπως επισημαίνει η υποστήριξη των ευάλωτων ομάδων και η επιστημονική γνώση και η ενημέρωση του πληθυσμού παραμένουν κεντρικοί άξονες για την αλλαγή αυτής της κατάστασης.

Διαβάστε επίσης:

Μεγάλη μελέτη: Κακές διατροφικές συνήθειες και καρκίνος του γαστρεντερικού συστήματος

ΕΟΠΥΥ: Με μήνυμα στο κινητό οι ασφαλισμένοι θα επιβεβαιώνουν τις γνωματεύσεις τους – Όλη η διαδικασία βήμα-βήμα

Στο Ταμείο Ανάκαμψης η διενέργεια προληπτικών διαγνωστικών τεστ μαστογραφίας κατά του καρκίνου