Έπειτα από μαραθώνιες συνομιλίες και ημέρες πικρών αλληλοκατηγοριών, ολοκληρώθηκε η 29η σύνοδο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, με μία συμφωνία, την οποία τα αναπτυσσόμενα κράτη καταγγέλλουν ως «προδοσία».

Επετεύχθη μια συμφωνία που προβλέπει ότι ο αναπτυσσόμενος κόσμος θα λαμβάνει κεφάλαια τουλάχιστον ύψους 1,3 τρισεκ. δολαρίων ετησίως προκειμένου να στραφούν τα αναπτυσσόμενα κράτη προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και εκπομπών αερίου. Αυτό γίνεται για να αντιμετωπιστούν τα ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής μέχρι το 2035. Από αυτό το συνολικό ποσό μόνο 300 δισ. θα προέλθουν από χαμηλότοκα δάνεια και επιχορηγήσεις από τον αναπτυγμένο κόσμο.

Το υπόλοιπο του ποσού θα προέλθει από ιδιώτες επενδυτές, κάτι που όμως δεν έχει αποσαφηνιστεί και δεν υπάρχει κάποια συμφωνία. Τα αναπτυσσόμενα κράτη με πρωτεργάτη την Ινδία καταγγέλλουν αυτή τη συμφωνία ως όχι αρκετά φιλόδοξη, ως ανεπαρκή και ως προδοσία.

Από την πλευρά του, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών έκανε λόγο για μια συμφωνία που ουσιαστικά θέτει τη βάση για να προχωρήσει ο κόσμος ένα βήμα παραπέρα, ενώ και ο Αμερικανός Πρόεδρος χαρακτήρισε τη συμφωνία ως ένα σημαντικό βήμα στην προσπάθεια να καταπολεμηθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη.

Όπως αναφέρει το BBC, οι εκπρόσωποι των αναπτυσσόμενων χωρών εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκειά τους, όταν οι ανεπτυγμένες χώρες πρότειναν ένα χρηματικό ποσό, που θεωρήθηκε πολύ χαμηλό για να στηρίξει την προσπάθειά τους να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.

Συγκεκριμένα, οι αναπτυσσόμενες χώρες που συμμετείχαν στη διάσκεψη απέρριψαν την προσφορά των 250 δισ. δολαρίων, που προέβλεπε το χθεσινό προσχέδιο συμφωνίας, τονίζοντας ότι η οικονομική προσφορά που τίθεται ως αντικείμενο διαπραγμάτευσης είναι προσβλητική.

Η Κίνα και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες πρότειναν ετήσιες επιχορηγήσεις ύψους 500 δισ. δολαρίων, με τους εκπροσώπους των πλουσιότερων χωρών να απαντούν ότι κάτι τέτοιο είναι αδύνατο με τις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες.

Μετά και την απάντηση των πλουσιότερων χωρών, οι αναπτυσσόμενες χώρες αποχώρησαν από τις διαπραγματεύσεις, δηλώνοντας ότι νιώθουν αποκλεισμένοι και αγνοημένοι.

Μετά τη συμφωνία για τις αγορές άνθρακα που επετεύχθη νωρίτερα, αντιπρόσωποι χωρών βρίσκονταν μέσα στην ολομέλεια, ακούγοντας την ομιλία του πρόεδρου της COP29, Μουχτάρ Μπαμπάγιεφ, ο οποίος προέτρεψε τα έθνη που εκπροσωπούνται να “γεφυρώσουν το χάσμα μεταξύ τους”, προειδοποιώντας ότι «ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας».

Σύμφωνα με τον Guardian, οι νησιωτικές χώρες (AOSIS) που ήταν μεταξύ των αποχωρασάντων χωρών, επέστρεψαν στην αίθουσα, ενώ ένα νέο προσχέδιο συμφωνίας, που αφορά μεταξύ άλλων και την “κλιματική χρηματοδότηση” μοιράστηκε στους εκπροσώπους.

Ωστόσο, αμέσως μετά την επιστροφή των συνέδρων, ο πρόεδρος της COP29 ανακοίνωσε ότι η συνεδρίαση θα συνεχιστεί αργότερα, μέχρι να οριστικοποιηθούν ορισμένα έγγραφα, πιθανότατα το κείμενο της συμφωνίας.

Πώς λειτουργούν οι διαπραγματευτικές συνομιλίες

Οι συνομιλίες για το κλίμα είναι περίπλοκες, με πολλές χώρες να συνεργάζονται και να χωρίζονται σε ομάδες, για να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους δύναμη και να επιτύχουν το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τους λαούς τους. Οι βασικές “ομάδες” είναι οι εξής:

1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ): Ένα από τα πιο γνωστά μπλοκ, που περιλαμβάνει τις χώρες της ΕΕ
2. G77+Κίνα: Η μεγαλύτερη και ίσως πιο ισχυρή ομάδα της COP29. Αποτελείται από αναπτυσσόμενες χώρες. Παρόλο που ξεκίνησε με 77 μέλη, σήμερα περιλαμβάνει πολύ περισσότερα κράτη
3. AOSIS: Η ομάδα των μικρών νησιωτικών κρατών. Εστιάζει στα ζητήματα που αντιμετωπίζουν λόγω της κλιματικής αλλαγής, ιδιαίτερα της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.

Το επίδικο της διαφωνίας στη διάσκεψη για το κλίμα

Όπως είδαμε, η ένταση περιστρέφεται γύρω από το προσχέδιο πρότασης συμφωνίας, που αφορά τη χρηματοδότηση των φτωχών χωρών από τις πλουσιότερες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Οι επίμαχες αλλαγές στο προσχέδιο: 

Αύξηση της χρηματοδότησης:

• Από $250 δισ. στο προηγούμενο κείμενο, η πρόταση ανεβαίνει στα $300 δισ..
• Ωστόσο, οι φτωχές χώρες ζητούν κοντά στα $500 δισ., οπότε το ποσό εξακολουθεί να μην ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις τους.

Κίνητρο για χρηματοδότηση από τις αναπτυσσόμενες χώρες:

• Το κείμενο «ενθαρρύνει» τις αναπτυσσόμενες χώρες να συνεισφέρουν και αυτές.
• Αυτό είναι αντίθετο με τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015, που ορίζει ότι μόνο οι πλούσιες χώρες έχουν την υποχρέωση χρηματοδότησης. Είναι μια «κόκκινη γραμμή» για πολλές αναπτυσσόμενες χώρες.

Προστασία από την κλιματική αλλαγή:

• Περιλαμβάνει δέσμευση για τριπλασιασμό της χρηματοδότησης, που προορίζεται για την προστασία των ανθρώπων από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
• Ιστορικά, το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης πήγαινε στη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, οπότε αυτό είναι ένα θετικό βήμα για τις φτωχές χώρες.

Για να δεχθούν οι αναπτυσσόμενες χώρες αυτό το προσχέδιο, πιθανόν να χρειαστεί:

• Αύξηση της χρηματοδότησης στα $500 δισ., όπως ζητούν και
• Απομάκρυνση της απαίτησης να συνεισφέρουν και οι ίδιες οι φτωχές χώρες.

Επετεύχθη συμφωνία για τις αγορές άνθρακα

Μετά την επεισοδιακή συνεδρίαση οι συμμετέχουσες στην COP29 χώρες κατέληξαν σε συμφωνία για τις αγορές άνθρακα, ανοίγοντας τον δρόμο για διακρατικό εμπόριο άνθρακα και τη δημιουργία μιας ρυθμιζόμενης παγκόσμιας αγοράς που θα βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων της Συμφωνίας του Παρισιού.

Όπως επισημαίνει ο TheGuardian, με την έγκριση των κανόνων για το εμπόριο άνθρακα, η Συμφωνία του Παρισιού ολοκληρώνεται τελικά, μόλις 9 χρόνια μετά την υπογραφή του μεγαλύτερου μέρους της συμφωνίας.

Οι αγορές άνθρακα είναι από τα πιο αμφιλεγόμενα μέρη της περιβαλλοντικής πολιτικής, καθώς υπάρχουν εκτεταμένες ενδείξεις ότι μέχρι στιγμής έχουν αποδειχθεί σε μεγάλο βαθμό αναποτελεσματικές στη μείωση και την απομάκρυνση του άνθρακα από την ατμόσφαιρα ενώ υπήρξαν μεγάλες διαφωνίες μεταξύ των χωρών σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας τους.

Διαβάστε επίσης:

Άγκυρα: Συνάντηση Ερντογάν με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε αύριο

Βρετανία: Ένας νεκρός από την καταιγίδα Μπερτ – Χάος στις συγκοινωνίες, δεκάδες χιλιάδες νοικοκυριά στο σκοτάδι

Βρετανία: Σε συναγερμό οι υπηρεσίες ασφαλείας λόγω Χριστουγέννων – Φόβοι για τρομοκρατικά χτυπήματα