Από πολύ νωρίς επισημάνθηκε στην αρθρογραφία μας ότι για τα πενήντα χρόνια μνήμης και καταδίκης της εισβολής το πένθος δεν αρκεί για να τιμήσουμε τους νεκρούς μεταξύ των αμάχων, αγνοούμενων, αλλά και όσων έπεσαν στα πεδία των μαχών.

Η Κυπριακή Δημοκρατία μεθοδικά ξεδίπλωσε και αναπτύσσει την πολιτική της με όλα όσα απαιτεί η διεθνής διπλωματία, ακόμη και με κινήσεις οριακές, για τη διατήρηση του Κυπριακού στην επικαιρότητα.

Μπορεί σε κάποιες στιγμές του δύσκολου πενηντάχρονου δρόμου να φάνηκε ότι το πολιτικό ενδιαφέρον έπεφτε, υποβαθμιζόταν η παραβατική τουρκική συμπεριφορά. Όμως έστω και αν συνέβαινε αυτό η πολιτική ηγεσία της Κύπρου και τα κόμματα εργάζονταν για να μη ξεχνιέται το έγκλημα της Τουρκίας.

Συνεχείς απειλές

Το 2024 η Κυπριακή Δημοκρατία αντιμετωπίζει με εξαιρετική διπλωματία τις συνεχιζόμενες απειλές, τις εχθρικές ενέργειες σε βάρος της κυριαρχίας της, στη θάλασσα και στη στεριά, ενισχύει καθημερινά τη διεθνή της θέση μέσα από στρατηγικές συμμαχίες με τις ΗΠΑ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, τη Γαλλία και συγκεντρώνει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας.

Η Τουρκία, χώρα – μέλος του ΝΑΤΟ, προβαίνει σε απειλές και κινήσεις στοχοποιώντας την Κύπρο, ενθαρρύνοντας ακόμη και τη Χεζμπολάχ να στρέφεται κατά της Λευκωσίας, αποσταθεροποιώντας την ευρωατλαντική πολιτική στην ανατολική Μεσόγειο.

Έστω και αν καθυστερούν να αναδειχθούν τα πλεονεκτήματα που επιτυγχάνονται για την Κυπριακή Δημοκρατία οι τριμερείς, που διευρύνθηκαν με στρατηγικές συμμαχίες στην κυπριακή γειτονιά και συμπληρώθηκαν με τη συμμετοχή της Γαλλίας και πολύ πρόσφατα των ΗΠΑ, εξελίσσονται και με πιο τεχνικές συμφωνίες, εξ ίσου σημαντικές για τη σύγχρονη διεθνή πραγματικότητα, όπως η πρόσφατη με το FBI για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Στη δίνη των κρίσεων

Την ώρα που στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής εξελίσσεται μία σοβαρότατη κρίση, η διεθνής σταθερότητα επιβαρύνεται και από τον πόλεμο που εξελίσσεται στην Ευρώπη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας.

Τον 21ο αιώνα μία υπερδύναμη απειλεί με χρήση πυρηνικών όχι για να αποτρέψει κρίσεις, αλλά για να τρομοκρατήσει τον κόσμο με ολική καταστροφή. Η διεθνής πίεση που δέχεται η Ρωσία την εξωθεί να αναζητήσει νέες συμμαχίες, αλίμονο, με τη Βόρεια Κορέα, την Τουρκία, το Ιράν, για να μην αισθάνεται μόνη, αλλά και για να διατηρήσει ή να ανανεώσει το πελατολόγιο των καταναλωτών ενεργειακών προϊόντων ώστε να χρηματοδοτεί έναν πόλεμο χριστιανών εναντίον χριστιανών.

Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι η επιθυμία της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και στην Ε.Ε. απειλεί την ασφάλεια της υπερδύναμης, όταν όλοι γνωρίζουν ότι ΗΠΑ, Κίνα και Ρωσία αναζητούν να οικοδομήσουν τον κόσμο της νέας παγκόσμιας ειρήνης στη βάση των νέων δικών τους δεδομένων, περιβαλλοντολογικών, παραγωγικών, ενεργειακών, εξοπλιστικών και αμυντικών.

Όσο η συζήτηση των τριών συνεχίζεται, με όλους τους τρόπους εμφανείς, αλλά και άλλους που προβλέπονται από τη διπλωματία και τις ανάγκες εκτόνωσης των εντάσεων, η διεθνής κοινότητα γνωρίζει ότι θα διατηρούνται οι περιφερειακές κρίσεις ή θα προστίθενται και κάποιες όπως η νεότερη Ισραήλ – Χεζμπολάχ, που εμπλέκει εντονότερα και το Ιράν.

Βέβαια η Τεχεράνη των πολυμερισμένων πολιτικών εξουσιαστικών κέντρων και συμφερόντων επιλέγει τελευταίως να προειδοποιεί πολλές ώρες νωρίτερα για την προγραμματισμένη επίθεσή της κατά στόχων στο Ισραήλ ακόμη και την ώρα που το Ιράν βρίσκεται σε προεδρική προεκλογική περίοδο, με τέσσερις διεκδικητές διαφορετικού πολιτικού προφίλ.

Ενδιαφέρον θα έχουν τα αποτελέσματα, αυτή τη φορά, επειδή θα αναδείξουν μέσα από τις κάλπες την προτίμηση των Ιρανών για τον υποψήφιο που βρίσκεται κοντά στους Φρουρούς της Επανάστασης, λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών που επικρατούν τα τελευταία χρόνια στη χώρα καθώς και την επέκταση του Ιράν σε περιφερειακές κρίσεις και βίαιες ενέργειες σε γειτονικές ή και ευρωπαϊκές χώρες.

Ο ευρωατλαντικός σχεδιασμός

Ο ευρωατλαντικός γεωστρατηγικός σχεδιασμός, που ξεκίνησε πολύ πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, στόχευε και φαίνεται ότι μάλλον επέτυχε μέχρι σήμερα να ακυρώσει τη «Ρωσική Λαβίδα», που θα επέβαλλε ρωσική παρέμβαση – πολιτική, θρησκευτική και ενεργειακή – στην Ευρώπη, στον νότιο ενεργειακό διάδρομο και στη Μέση Ανατολή.

Η ρωσική στρατηγική, εκκινώντας από τη Μόσχα, κινείται με στρατηγικές συμμαχίες στο Ιράν, στην Τουρκία, στρατιωτική και ναυτική παρουσία στη Συρία, με συνεργασίες και σχέση με την Αίγυπτο, τις χώρες του Κόλπου, στρατηγική παρουσία στη Λιβύη, συνεχή και επίμονη προσπάθεια διείσδυσης στην Ελλάδα, ειδικότερα στη Βόρεια Ελλάδα, που γειτνιάζει με τα Βαλκάνια, στα οποία προβάλλεται η ρωσική πολιτική της μέσα από την ισχυρή σχέση με τη Σερβία και προσφάτως την επιδιωκόμενη αύξηση επιρροής στη Βόρεια Μακεδονία.

Ρώσοι και Βαλκάνια

Η Ελλάδα, με ανανεωμένη την εμπιστοσύνη των πολιτών στη θεσμική Ευρώπη και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αναμένει σοβαρές αποφάσεις για την Ε.Ε., που φαίνεται να στρέφεται προς τα δεξιά, αλλά και για μία ευρωπαϊκή Δεξιά, που προσπαθεί να αποστασιοποιείται (sic) από τον ναζισμό και τον φασισμό, χωρίς να διαφοροποιείται ουσιαστικά από τη διεισδυτική ρωσική στόχευση. Η πολιτική ένταση και ο ρωσικός στρατηγικός προγραμματισμός επανέρχεται στα Βαλκάνια μέσω της Βόρειας Μακεδονίας, όπως και στα τέλη της δεκαετίας του 1990, όταν διαλύθηκε η Γιουγκοσλαβία και η Γερμανία επέλεγε αποκλειστικά στη βάση των εθνικών της προτεραιοτήτων, αδιαφορώντας απολύτως για την κοινή ευρωατλαντική αμυντική και γεωστρατηγική πολιτική. Προσδοκούμε αυτή τη φορά, που οι καταστάσεις είναι οριακές, να γίνει αντιληπτή η συνολική επιδίωξη στην οποία συμπεριλαμβάνονται και τα ενδιαφέροντα των συμμάχων και των κρατών – μελών της Ε.Ε.

Στα Σκόπια η νέα πολιτική και πολιτειακή σύνθεση αδυνατεί να αξιολογήσει τη ΝΑΤΟϊκή διάσταση και τις υποχρεώσεις που προκύπτουν από τη συμμετοχή στο ΝΑΤΟ.

Στην πρωτεύουσα της γειτονικής χώρας φαίνεται ότι δεν έχουν αντιληφθεί τι σημαίνει συμβατική δέσμευση. Έτσι με ελαφρότητα διαβεβαιώνουν συμμάχους ότι δεν θα παραβιάσουν το θεσμικό πλαίσιο που εξασφαλίζει τους γεωστρατηγικούς στόχους της συμμαχίας, αλλά αφελώς θεωρούν ότι η ένταση που προκαλούν με την Ελλάδα δεν αποσταθεροποιεί την περιοχή των Βαλκανίων. Το μεγάλο πρόβλημα που προκαλείται στη συμμαχία από τη συμπεριφορά της Βόρειας Μακεδονίας, erga omnes, ανησυχεί τους συμμάχους και τη γενική γραμματεία του ΝΑΤΟ.

Στην Ελλάδα την απειλή για τη συνοχή του ΝΑΤΟ, που προκαλεί με τη συμπεριφορά της η Βόρεια Μακεδονία, συγκεκριμένοι κύκλοι προσπαθούν αστόχως να περιορίσουν σε διμερή αντιπαράθεση. Επιλογές που προσπαθούν να διατηρούν ανοιχτό θέμα το οποίο συμβατικά έκλεισε οριστικά προκαλούν σκόπιμη κοινωνική και πολιτική ένταση στην Ελλάδα, την ώρα που όλος ο κόσμος απαιτεί συγκλίσεις και όχι αυταρχικές επιβολές ακραίων ηγετών.

Τα ευφυολογήματα των κυβερνώντων στα Σκόπια και οι προτροπές να προσφύγει η χώρα που σέβεται τη διεθνή συμφωνία στο διεθνές δικαστήριο, χαρακτηρίζουν προκατειλημμένους πολιτικούς και σχολιαστές, που δεν κατάλαβαν ποτέ πόσο γρήγορα πέρασε η ιστορία από μπροστά τους χωρίς να αμφισβητεί τον Μέγα Αλέξανδρο, τη σημασία του μεγάλου κράτους των Μακεδόνων, την αξία της διαπολιτισμικής συνεύρεσης των λαών και των πολιτισμών του κόσμου της αρχαιότητας στα βασίλεια των Μακεδόνων, την επιρροή του παλατιού των Αιγών και της Βεργίνας στη συνάντηση των κρατών – πόλεων της Ελλάδας με το κράτος των Μακεδόνων.

Μία γειτονική χώρα αναζητά ευρωπαϊκή και ΝΑΤΟϊκή πιστοποίηση γνωρίζοντας πόσο πολύ εξαρτάται από δύο συμμάχους και χώρες – μέλη της Ε.Ε., την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Επιλέγει όμως να αντιδρά σπασμωδικά, όπως κάνουν όλοι οι νεοφώτιστοι μέχρι να αντιληφθούν το πολιτικό και αμυντικό πλαίσιο των επιλογών τους. Μόνο μετά τον πρώτο ενθουσιασμό της υποδοχής τους σε μία τόσο μεγάλη οικογένεια όπως το ΝΑΤΟ θα κατανοήσουν ότι το καταστατικό της Ατλαντικής Συμμαχίας αποτελεί απαιτητικό πλαίσιο εφαρμοσμένης συνεργασίας.

Η πολιτική επιθυμία για συγκλίσεις χαρακτηρίζει τη διεθνή πραγματικότητα, όμως για να γίνει η μεγάλη αλλαγή η διέλευση αποτελεί πολύ πρωτότυπο και δύσκολο εγχείρημα. Από το εθνοκεντρικό συμφέρον πρέπει να περάσουμε, χωρίς απώλειες και καταστροφές, στην εποχή του συλλογικού ευρωατλαντικού συμφέροντος (win – win situation). Προς ικανοποίηση των πολλών και απογοήτευση των ολίγων, που με δική τους ευθύνη ξεπεράσθηκαν από τα γεγονότα, φαίνεται πως οι ηγεσίες της Ελλάδας και της Κύπρου έχουν αντιληφθεί τις απαιτήσεις του αιώνα μας. Οι εξελίξεις θα επιβεβαιώσουν ότι Αθήνα και Λευκωσία βρίσκονται στη σωστή πλευρά της ιστορίας.

* Ο Θεόδωρος Ι. Θεοδώρου είναι πρέσβης ε.τ.

Διαβάστε επίσης

Ιράν: Άνοιξαν οι κάλπες για την εκλογή νέου προέδρου

Ινδία: Ένας νεκρός από την κατάρρευση οροφής στο διεθνές αεροδρόμιο του Νέου Δελχί (Photos)

Ουκρανικό drone έπληξε τερματικό σταθμό καυσίμων στην περιοχή Ταμπόφ της κεντρικής Ρωσίας