Προειδοποιητικό μήνυμα σε πασίγνωστες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το TikTok, το Instagram και το Youtube, για τους κινδύνους που εγκυμονούν στην ψυχοσύνθεση και την ψυχολογία των νέων, είναι η πρόταση βόμβα του επικεφαλής των υγειονομικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, δρ. Βίβεκ Μέρθι.

Όπως αναφέρει ο ίδιος σε άρθρο του στους TIMES, σύμφωνα με μελέτη οι έφηβοι που δαπανούν περισσότερες από τρεις ώρες την ημέρα σε τέτοιες πλατφόρμες αντιμετωπίζουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών. Επιπλέον το 46% των εφήβων ανέφεραν ότι τα social media τους έκαναν να νιώθουν χειρότερα για το σώμα τους.

Σε μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης των γονέων, λοιπόν,  για τον κίνδυνο των social media στην ψυχική υγεία των εφήβων ο Δρ. Μέρθι, προτείνει στο αρθρό του, να μπει ένα προειδοποιητικό μήνυμα για τους γονείς, που θα αναφέρει ότι «Τα social media δεν έχουν αποδειχθεί ασφαλή».

Κάτι αντίστοιχο με τα μήνυμα πάνω στα πακέτα των τσιγάρων, τα καπνικά είδη και τα αλκοολούχα ποτά που προειδοποιούν τους χρήστες για καρκίνο κλπ. Μάλιστα αυτά τα «σήματα κινδύνου» αποτελούν ένα από τα αποτελεσματικότερα εργαλεία που έχει στη διάθεση του δρ. Μέρθι, με την έγκρισή τους να εξαρτάται τελικά από το Κογκρέσο.

Αξιοσημείωτο είναι ότι ο Δρ. Μέρθι παρουσιάζει τις επιπτώσεις της χρήσης τέτοιων κοινωνικών δικτύων ως «υγειονομική απειλή», ανάλογη με τους θανάτους από τροχαία δυστυχήματα ή τα αλλοιωμένα τρόφιμα!!!

«Γιατί αποτύχαμε άραγε να αντιμετωπίσουμε τις βλάβες που προκαλούν τα social media, όταν το πρόβλημα είναι εξίσου επείγον όσο και τα ελαττωματικά αυτοκίνητα, αεροσκάφη και τρόφιμα;» γράφει ο δρ Μέρθι στο άρθρο του στους Times και συνεχίζει: «Οι βλάβες αυτές δεν οφείλονται σε έλλειψη αυτοσυγκράτησης ή σε γονεϊκές ελλείψεις. Αποτελούν επιπτώσεις της απελευθέρωσης ισχυρής τεχνολογίας χωρίς δικλίδες ασφαλείας, διαφάνεια και λογοδοσία» καταλήγει ο επικεφαλής της ομοσπονδιακής υπηρεσίας.

Τι έδειξε η έρευνα

Η έρευνα έδειξε, σύμφωνα με τον δρ. Μέρθι, ότι έφηβοι που δαπανούν περισσότερες από τρεις ώρες την ημέρα σε τέτοιες πλατφόρμες αντιμετωπίζουν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών διαταραχών και ότι 46% των εφήβων ανέφεραν ότι τα social media τους έκαναν να νιώθουν χειρότερα για το σώμα τους.

Οι Αμερικανοί έφηβοι περνούν 4,8 ώρες την ημέρα κατά μέσον όρο σε πλατφόρμες, όπως το YouTube, το TikTok και το Instagram, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας Gallup μεταξύ 1.500 εφήβων το περασμένο φθινόπωρο. Επιπλέον σε συνέντευξή του στις αρχές του Ιουνίου, ο δρ Μέρθι είπε ότι μίλησε με πολλούς νέους, οι οποίοι: « δεν μπορούν να εγκαταλείψουν τις πλατφόρμες». Οι ίδιοι μάλιστα παραδέχτηκαν ότι συχνά συνειδητοποιούν ότι έχουν περάσει

ώρες όταν αρχική τους επιδίωξη ήταν να ρίξουν, μόνο μια ματιά, στα μηνυμάτα τους.

 «Οι πλατφόρμες είναι σχεδιασμένες κατά τέτοιον τρόπο ώστε οι χρήστες να μένουν εκεί πολλές ώρες. Αυτό, όμως, έχει διαφορετικές επιπτώσεις σε έναν ενήλικα από ό,τι σε ένα παιδί, του οποίου τα αντανακλαστικά βρίσκονται ακόμη υπό διαμόρφωση και ο εγκέφαλος αναπτύσσεται», επισημαίνει ο Μέρθι.

Το παράδειγμα με τις καπνοβιομηχανίες

Αξίζει να σημειωθεί ότι προηγούμενες εκστρατείες ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης πάνω σε θέματα δημόσιας υγείας αποδείχθηκαν πολύ αποτελεσματικές.

Ενδεικτικά όπως αναφέρει ο Δρ. Μαρθι, το 1965, μετά τη δημοσίευση ιστορικής έκθεσης της υγειονομικής υπηρεσίας, το Κογκρέσο υποχρέωσε τις βιομηχανίες καπνού να τοποθετούν προειδοποιητικό μήνυμα σε κάθε πακέτο που διακινείτο στις ΗΠΑ για τους κινδύνους του καπνίσματος.

Το μήνυμα έγραφε: «Η χρήση του μπορεί να αποδειχθεί επιβλαβής για την υγεία σας». Με αυτή την εκστρατεία ενημέρωσης οι καπνιστές αρχίσαν να μειώνονται μια τακτική που υπάρχει έως και σήμερα.

Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι οι απόψεις των ειδικών διίστανται κατά πόσον τα social media είναι υπεύθυνα για την κρίση ψυχικής υγείας παιδιών και εφήβων.

Ο ψυχολόγος Τζόναθαν Χάιντ εκτιμά ότι η κυκλοφορία του πρώτου iPhone το 2007 αποτελεί σημείο καμπής, εγκαινιάζοντας αύξηση των αυτοκτονικών ιδεασμών και του αισθήματος απελπισίας μεταξύ των νέων. Άλλοι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αν και η άνοδος των social media συνέπεσε με κρίση στην ψυχική υγεία, δεν υπάρχουν

στοιχεία που να συνηγορούν ότι τα δύο φαινόμενα συνδέονται, επιρρίπτοντας την ευθύνη σε άλλους παράγοντες όπως η οικονομική ανέχεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός, ο ρατσισμός, οι επιθέσεις ενόπλων σε σχολεία και η κρίση οπιοειδών.

Ο δρ. Μέρθι θεωρεί εδώ και χρόνια τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης υγειονομική απειλή. Μάλιστα τον Μάιο του 2023 εξέδωσε έκθεση πάνω στο θέμα, προειδοποιώντας ότι «υπάρχουν άφθονες ενδείξεις προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στην ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων» .

Στην έκθεσή του, ωστόσο, επισημαίνει ότι οι επιπτώσεις των μέσων αυτών στην ψυχική υγεία των εφήβων δεν έχουν μελετηθεί ακόμη επαρκώς.

Ανεξάρτητες έρευνες έχουν δείξει ότι οι πλατφόρμες αυτές ενέχουν κινδύνους, αλλά προσφέρουν και οφέλη, όπως το να δίνουν βήμα σε νέους που νιώθουν περιθωριοποιημένοι.

Διαβάστε επίσης:

Αλτσχάιμερ: Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο – Τι αποκαλύπτει το DNA της μητέρας

Άδωνις Γεωργιάδης: Περισσότερα από 10.000 ραντεβού την ημέρα για αιματολογικές εξετάσεις κλείνονται ηλεκτρονικά στο ΕΣΥ

Καρκίνος τραχήλου της μήτρας: Τι προβλέπει η εγκύκλιος για τις τιμές αποζημίωσης των εξετάσεων